. . . فُضیل بن عیاض، زاهد و اصلا اهل مرو است و بعضى گویند در سمرقند تولّد یافته و در ابیوَرد نشو و نما کرده و در مکه از دنیا رفته و او در اوائلِ امر، قُطّاعالطّریق یعنى دزد و راهزن بوده و در خلال این امر، گوشهی خاطرش به جمال زنى تعلّق پیدا کرد و شبى بر بالاى دیوارى آمد تا خود را به منزل معشوقه افکند؛ ناگاه آواز قائلى را شنید که این آیه را قرائت مىکرد: