سوال مامون از حضرت جواد (ع) در باره چگونگی شکار ماهی در آسمان توسط باز شکاری

بعد از شهادت حضرت رضا علیه السّلام، چون مردم، مأمون را هدف طعن و ملامت ‏ساختند، مامون ‏خواست که به ظاهر خود را از آن جرم و خطا بیرون آورد. لذا چون از سفر خراسان به بغداد آمد، نامه‏اى به خدمت امام محمّد تقى علیه السّلام نوشت، به اعزاز و اکرامِ تمام و آن جناب را طلبید.

چون آن حضرت به بغداد تشریف آورد، مأمون پیش از آن که آن جناب را ملاقات کند، روزى به قصد شکار سوار بر مرکب شد. در اثناى راه به جمعى از کودکان رسید که در میان راه ایستاده بودند و حضرت جواد علیه السّلام نیز در آنجا ایستاده بود، چون کودکان کوکبه‌ی مأمون را مشاهده کردند پراکنده شدند

وصیت فرهاد میرزا بر تشییع غریبانه وی در کاظمین توسط چهار حمال

حاج فرهاد میرزا، پسر عباس میرزا -ولیعهد فتحعلی شاه و عموی ناصرالدین شاه- از دانشمندان نامی اسلام است در سال 1300 هجری صحن و رواق و گنبد و تزئینات حرم و صحن مقدس حضرت موسی بن جعفر(علیهما السلام) را به هزینه خود تعمیر نمود.

 بعضی به او اشکال کردند که شما از جمله‌ی علمائید و مؤلف کتب قمقام و جام جم و غیره می‏باشید؛ چرا یکصد هزار تومان (معادل یکصد هزار مثقال طلا) از اموال خود را در راه ساخت حرم، مصرف نمودید؟

پاسخ گفت:

هلاکت زنی که در حرم کاظمین(علیهما السلام) به دروغ قسم یاد کرد که دزدی نکرده

[ملا احمد نراقی می‌گوید:] در سنه‌ی 1210 که حقیر به عزمِ زیارت بیت‌‌الله الحرام وارد بغداد شدم، چند روزی در بقعه‌ی متبرکه‌ی کاظمین(علیهما السلام) -به جهت جمع زیارت حج و ائمه(علیهم السلام) - توقف کردم.

در شب جمعه در روضه متبرکه امامین همامین بودم با جمعى از أحباء و همسفران و بعد از آنکه از تعقیبِ نماز عشاء فارغ شدم و ازدحام مردم کم شد، برخاستم و به بالاى سرِ مبارک آمدم که دعاى کمیل را در آن موضعِ کامل، با حضور قلب، تلاوت نمایم.

در این زمان،

حکایت سلماسی از سیل در کاظمین و زنده ماندن شخصی در حرم به مدت چهل روز

«میرزا اسماعیل سلماسی» از پدر بزرگوارش «ملّا زین ‌‌العابدین سلماسی قدس‌سره» که مجاور کاظمین بود، نقل ‌می‌کند که:

 در سال 1246 که طاعون عمومی شد و مردم خانه‌هایشان را تخلیه کردند، آب دجله نیز بسیار بالا آمد و کاظمین را غرق کرد و آب، میانِ کوچه‌ها و خیابان‌‌ها روان شد و به صحنِ شریف رسید و همه‌ی مردم از صحن، بیرون رفتند و درها و روزنه‌های آن را بستند و چون

حکایت ریز ریز شدنِ کبدِ بُشر حافی از خوف خدا

سید جلیل خوانساری در کتاب روضات الجنات از... ابن جوزی نقل نموده که:

چون بُشر مریض شد به مرض موتش و اخوان و اَصدقای او نزدش جمع و حاضر شده بودند؛ به او گفتند که ما عازم هستیم که قاروره‌ی[1] تو را که در آن بول کرده‌ای به سوی طبیب ببریم تا بعد از ملاحظه نمودن آن و تشخیص مرضت تو را مداوا نماید. بُشر چون این را شنید گفت:

من در منظرِ طبیبم و او مرا معاینه می‌بیند (مشاهده می‌کند) و او می‌نماید به من آنچه را که می‌خواهد.

اصدقایش گفتند که: فلان نصرانی، طبیب بسیار حاذقی است و ناچار قاروره‌ی تو را به نزد او باید برد.

پس بُشر گفت:

توبه‌ی «بُشر حافی» به دست موسی بن جعفر(ع)

علّامه حلّى در منهاج الکرامة نقل کرده که بُشر حافی به دست حضرت موسى بن جعفر(ع) توبه کرد، و سببش آن شد که روزى آن حضرت، گذشت از درِ خانه‌ی او در بغداد، شنید که صداى ساز و آواز و غنا و نى و رقص از آن خانه، بیرون مى‏آید؛ پس بیرون آمد از آن خانه، کنیزکى و در دستش خاکروبه بود، آن خاکروبه را ریخت بر درِ خانه.

حضرت به او فرمود: اى کنیزک! صاحبِ این خانه آزاد است یا بنده؟

گفت: آزاد است.

فرمود: راست گفتى، اگر بنده بود از مولاى خود مى‏ترسید.

کنیزک چون برگشت،

حکایت شطیطه‌ی نیشابوری و عنایت حضرت موسی بن جعفر(ع) به وی

ابن شهر آشوب روایت کرده از «ابو على بن راشد» و غیر او در خبری طولانى که گفت:

جمع شدند شیعیان نیشابور و اختیار کردند از بین همه، «محمّد بن على نیشابورى» را، پس سى هزار دینار و پنجاه هزار درهم و دو هزار پارچه جامه به او دادند که براى امام موسى(ع) ببَرد. شطیطه که زنى مؤمنه بود یک درهمِ صحیح و پارچه‌ای از خام که به دست خود آن را رَشته بود و چهار درهم ارزش داشت آورد و گفت:

«اِنَّ ٱللَّهَ لَا یسْتَحْىِ مِنَ ٱلْحَقِّ» یعنى: این که من مى‏فرستم اگر چه کم است، لکن از فرستادنِ حقِّ امام(ع) نباید حیا کرد، اگر چه اگر کم باشد. «قَالَ فَثَنَّیتُ دِرهَمَها».

پس آن جماعت آوردند جزوه‏ایى که

به حضور نپذیرفتن علی بن یقطین توسط امام کاظم(ع) به سبب بی احترامی به ابراهیم جَمّال

علّامه مجلسى رحمه اللّه در بحار از کتاب عیون المعجزات روایت کرده که: وقتى ابراهیم جمّال که یکى از شیعیان موسی بن جعفر(ع) بود، خواست خدمت علىّ بن یقطینِ برسد؛ اما چون ابراهیم، ساربان بود و علىّ بن یقطین وزیر؛ و به حسب ظاهر، شأن ابراهیم نبود که بر على وارد شود، لهذا او را راه نداد. اتفاقا در همان سال، علىّ بن یقطین به حجّ مشرّف شد و در مدینه خواست خدمت موسى بن جعفر(ع) شرفیاب شود اما حضرت او را راه نداد.

روز دوّم، در بیرونِ خانه، على، آن حضرت را ملاقات نمود و عرضه داشت: اى سید من! تقصیر من چه بود که مرا راه ندادید؟

حضرت فرمود:

بازگرداندن هدیه‌ی علی بن یقطین توسط امام کاظم(ع) به سبب حفظ جان او

علامه مجلسی در بحار... از ارشاد شیخ مفید.... روایت کرده که:

روزی هارون الرشید، برای اِکرام علی بن یقطین، لباسی فاخر از لباس‌های خودش را فرستاد که از جمله‌ی آنها، دُراعه‌ای سیاه رنگ از جنس خَز و مُطرز به طلا بود. علی بن یقطین هم بیشتر آن لباس‌ها را خدمت حضرت امام موسی بن جعفر(ع) فرستاد که از جمله‌ی آنها همان دُراعه بود و با آن لباس‌ها، پول نقدی که باید از بابت خمس هر ساله به امام می‌‌رساند را همراه نمود.

چون فرستاده‌ی او به نزد امام(ع) رسید

عدم موافقت امام کاظم(ع) با استعفای علی بن یقطین از وزارت هارون

علی بن یقطین در زمانی که وزیر هارون الرشید بود، نامه‌ای به حضرت امام موسی کاظم(ع) چنین نوشت و عرض کرد:

«أَنَّ قَلْبِی یضِیقُ‏ مِمَّا أَنَا عَلَیهِ‏ مِنْ‏ عَمَلِ‏ السُّلْطَانِ‏ فَإِنْ أَذِنْتَ جَعَلَنِی الله فِدَاک هَرَبْتُ مِنْه‏^[1]»

 سینه‌ام از آنچه که در آنم (پست وزارت) سنگینی می‌کند؛ فدایت گردم اگر اجازه دهی از آن فرار کنم.

امام در پاسخ نوشت:

دستور امام کاظم(ع) به على بن یقطین در باره‌ی لزوم گرفتن وضو به نحوِ تقیه

روایت شده که على بن یقطین به حضرت موسی بن جعفر(ع) نوشت که روایات در باب وضوء مختلف است، مى‏خواهم به خطّ مبارکِ خود مرا راهنمایی فرمایید که چگونه وضو مى‏کرده باشم؟

امام(ع) به او نوشت که تو را امر مى‏کنم به آن که سه بار رو بشویى، و دست‏ها را از سر انگشتان تا مِرفَق سه بار بشویى و تمام سر را مسح کن و ظاهر دو گوش را مسح نماى و پاها را تا ساق بشوى به روشى که حنفیان مى‏کنند!.

چون نوشته به على رسید تعجّب نموده با خود گفت:

شَقیقِ بَلخی و مشاهده‌ی حالات حضرت موسی بن جعفر(ع) در راه مکه

شیخ اِربلی از شقیق بلخی روایت کرده که در سال 149 به حج می‌رفتم؛ چون به قادسیه رسیدم نگاه کردم و دیدم، مردمان بسیاری برای حج حرکت کرده‌‌اند و تمامی‌ آنها با زینت و اموال‌‌اند. پس نظرم افتاد به جوان خوشرویی که ضعیف وگندم‌‌گون بود و بالای جامه‌های خویش، جامه‌‌ای پشمینه پوشیده بود و شَملَه‌ای (شالی) در بر کرده بود و نعلین در پای مبارکش بود و از مردم کناره‌‌گیری کرده و تنها نشسته بود.

تعیین کردن محدوده فدک توسط امام کاظم(ع) به درخواست هارون

روزی هارون به امام کاظم(ع) عرض کرد: مرزهای فدک را تعیین کن تا آن را به شما بازگردانم!

حضرت به درخواست او توجهی نکرد و از پاسخ به سؤالش ابا نمود. اما هارون بسیار اصرار کرد تا آنکه امام(ع) فرمود:

اگر قصد باز گرفتن فدک را داشته باشم، آن را طبق مرزهای واقعی می‏گیرم!

هارون با تعجب پرسید:

دریده شدن افسونگر به وسیله‌ی شیرِ پرده به امر حضرت موسی بن جعفر(ع)

ابن شهر آشوب از على بن یقطین روایت کرده که وقتى هارون الرّشید طلب کرد مردى را که باطل کند به سبب او امر حضرت أبو الحسن موسى بن جعفر(ع) را و خجالت دهد آن حضرت را در مجلس، پس اجابت کرد او را به جهت این کار مردى افسونگر، پس چون در مجلس، خوانِ طعام حاضر شد، آن مرد حیله کرد در نان، پس چنان شد که هر چند خادمِ حضرت، قصد کرد تا نانى بردارد و نزد حضرت گذارد، نان از نزد او پرید.

نور باران شدن روضه‌ی مقدسه‌ی کاظمین(علیهما السلام) نزد حسن پاشا

ملا احمد نراقی می‌نویسد: شیخ ثقه‏ای که مرد متدینی بود و من خودم او را ملاقات کرده بودم، از قول شیخ محمد، کلیددار روضه‌ی مقدسه‌ی کاظمین‏(علیهما السلام) چنین نقل کرد که:

بعد از زمان سلطنت نادرشاه افشار در ایران، هنگامی که «حسن پاشا» پاشای عراقِ عرب بود در بغداد، روزی در ایام ماه جمادی‌‌الثانیه در وقتی که جمعی از اُمراء و اَفندیان و اَعیانِ آل عثمان، در مجمع او حاضر بودند پرسید: سبب چیست که اولِ ماه رجب را شب نور باران گویند؟