قل الله ثم ذرهم

ابودجانه انصاری (سمّاک بن خرشه انصاری خزرجی) از یاران رسول گرامی اسلام(ص) و از یاران امیرمومنان علی بن ابی طالب(ع) به شمار آمده و از جمله کسانی است که به شجاعت مشهور بوده‌اند.

ابودجانه در همه جنگ‌های زمان پیامبر، شرکت کرد و از دلیران جنگ به شمار می‌آمد و در هنگام جنگ‌ها دستمالی سرخ بر سر می‌بست و به خاطر شجاعتش در مثل عرب، به عنوانِ ضرب المثلِ فرود آمدن مرگ، معروف شده بود.

پس از پیروزی مسلمانان بر یهودیانِ بنی نضیر، پیامبر اموال آنها را تنها بین مهاجران قسمت کرد و به انصار چیزی نبخشید، به جز به ابودجانه و سهل بن حنیف که فقیر بودند.

در جنگ احد، امیرمومنان(ع) و ابودجانه تنها کسانی بودند که بعد از فرار کردن مسلمانان همراه پیامبر ماندند و از او دفاع کردند. در این جنگ، پیامبر شمشیری به او بخشید، که ابودجانه آنقدر با این شمشیر جنگ کرد که تیغه‌اش خم شد و رسول خدا(ص) سر به آسمان کرد و فرمود: «پروردگارا، از ابودجانه راضی باش. من از او راضی‌ام»

او با اینکه به هند دختر عُتبه [که مشرکان را به جنگ تحریک می‌کرد] دست یافت، اما او را نکشت و گفت: شمشیرِ رسول خدا گرامی‌تر از آن است که بر فرق زنی فرود آید.

ابودجانه در سال 12 قمری در جنگ با مسیلمه کذّاب به شهادت رسید.

از امام صادق(ع) روایت شده است که فرمودند:

هنگامی که قائم آل محمد(ع) ظهور کند، بیست و هفت نفر از پشت کعبه برای یاری آن حضرت خارج می‌شوند. پانزده نفر آنها از قوم حضرت موسی(ع) و هفت نفر از آنها از اصحاب کهف هستند و بقیه عبارتند از: یوشع بن نون، مومن آل فرعون، سلمان فارسی، ابودجانه انصاری و مالک اشتر[1].